الویت‌بندی روشهای حمل و نقل عمومی در شهر تهران به منظور اصلاح نظام تخصیص بودجه

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

چکیده

گسترش شهر نشینی، حمل و نقل عمومی را  در کانون توجه مدیران شهری قرار داده است. شناسایی روشهای مختلف حمل و نقل عمومی و توسعه آنها، متناسب با نیازهای زندگی شهری یکی از ضروریات جدید مدیریت شهری است.  هدف از این مقاله اولویت‌بندی گزینه های مختلف حمل و نقل عمومی در شهر تهران و بازنگری در مدیریت تخصیص بودجه حمل و نقل عمومی، بر اساس این الویتها است. به منظور انجام این مطالعه، از روش‌ تحلیل سلسله مراتبی گروهی (GAHP) استفاده شده است. در همین رابطه  ابتدا معیارهای موثر در اولویت‌بندی گزینه های حمل و نقل عمومی در شهر تهران شناسایی شده، سپس با بررسی ادبیات موضوع و نظرسنجی از گروههای مختلف خبرگان در معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران، معیارهای اولیه بازنگری و اصلاح شده است .در ادامه، با استفاده از معیارهای ارزیابی و بکارگیری تحلیل سلسله مراتبی گروهی، گزینه های  حمل و نقل عمومی در شهر تهران الویت‌بندی و نتایج حاصله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در این مطالعه با وزن‌دهی به معیارهای مؤثر و انجام مقایسه های زوجی با استفاده از نظرات کارشناسان و خبرگان، گزینه‌های مختلف حمل و نقل عمومی در شهر تهران اولویت‌بندی شده اند. در ادامه نتایج الویت‌بندی، با میزان بودجه تخصیص‌یافته به هر یک از گزینه های حمل و نقل عمومی در 10 سال گذشته، مطابقت داده شده و توصیه‌هایی به منظور اصلاح نظام تخصیص بودجه، متناسب با الویت گزینه های حمل و نقل عمومی ارایه شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که گزینه مترو دارای بالا ترین اولویت در بین گزینه های مورد بررسی است و BRT، اتوبوس، ون و تاکسی در رده های بعدی قرار می گیرند. نتایج مربوط به تحلیل حساسیت نیز نشان می دهد که تغییر در وزن 11 مورد از معیارها می تواند موجب تغییر در اولویت‌بندی گزینه‌ها شود. همچنین حساسیت نتایج به معیار "هدف از سفر" بیش از سایر معیارهاست. بر اساس نتایج به دست آمده و وزن تعیین شده برای هر گزینه ، توصیه شده است بودجه حمل و نقل عمومی متناسب با الویت و وزن گزینه ها تعیین شده و  تخصیص یابد.   

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Prioritizing Modes of Public Transportation in Tehran to Improve Budgeting System

چکیده [English]

Due to the growth of urbanization, public transportation has been seriously considered in many mega cities in recent years and therefore utilization of all modes of public transportation by prioritizing them is one of the most significant issues in such cities. The purpose of this paper is to provide a method for prioritizing the public transportation in City of Tehran by applying an Analytic Hierarchy Process (AHP). In this research, at the first step, the effective criteria in priority of public transportation were defined, then by applying an expert choice technique and completing questioners by experts in Transportation and Traffic Department of Tehran Municipality, the criteria were `revised and finalized. To complete the research, a Group Hierarchal Analysis Method was used to prioritize the existing public transportation modes in City of Tehran. The results were then compared to budget allocated to each mode of public transportation in Tehran in the past ten years, and recommendations were suggested to correct the Budget Allocation System. Results show that the subway has the highest priority, followed by BRT, bus, van taxi and taxi. Also the sensitivity analysis showed that the ranking results have the highest sensitivity to the “aim of travel” and can highly be affected by this criterion. Based on results of this research, subway, as a mode of transportation has the highest priority in the City of Tehran and therefore the allocation of public budget should be revised according to this priority.

کلیدواژه‌ها [English]

  • public transportation
  • Prioritizing
  • Criteria
  • AHP
  • subway