مدل‌سازی مدت‌زمان فعالیت خرید با استفاده از مدل‌های مدت: غیرپارامتری- پارمتری، نمونه موردی شهر قزوین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، دانشکده عمران و محیطزیست، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده عمران و محیطزیست، دانشگاه تربیت مدرس تهران، ایران

چکیده

از آنجا که مدل‌های تقاضای سفر، در حال تغییر جهت از رویکرد سفر- مبنا به فعالیت- مبنا هستند، پیش‌بینی فعالیت‌ها و مدت‌زمان آن‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با توجه به آنکه داده‌های مدت، نامنفی و اغلب سانسور شده و از توزیعی غیر از توزیع نرمال پیروی می‌کند، رگرسیون خطی مدل مناسبی نیست. از این‌رو مدل‌های مدت برای چنین داده‌هایی، پیشنهاد شده و در تحلیل رفتاری سفر افراد مورد استفاده قرار می‌گیرند. از آنجا ‌که خرید به‌عنوان یکی از فعالیت‌های روزمره و ضروری افراد، در دو دهه‌ی اخیر، همواره مورد توجه بوده‌است، این مقاله سعی دارد با مدل‌سازی مدت‌زمان فعالیت خرید، ضمن شناخت عوامل مؤثر بر متغیر مدت و توزیع مناسب برای چنین داده‌هایی، نتایج چند رویکرد با فرض‌های مختلف مدل‌سازی را با یکدیگر مقایسه نماید. نمونه موردی این پژوهش سفرهای خرید تورهای خانه- مبنای 2 و 3 سفره‌ داده‏های حاصل از پرسشگری نمونه‏ای از ساکنین شهر قزوین شامل مشخصات فردی و خانوادگی، ویژگی‌های شبکه‌ی حمل‏ونقل و ویژگی‌های محل‌های مستعد برای انجام فعالیت خرید با سهمی در حدود 99 درصد از سفرهای روزانه‌ی شهروندان قزوینی است. تحلیل و قیاس نتایج مدل‌ها نشان می‌دهد برآورد رویکرد پارمتری از نظر میزان خوبی برازش، نسبت به سایر رویکردها برتر و توزیع مناسب به‌کار گرفته شده برای داده‌های مدت‌زمان فعالیت خرید، توزیع لگ- لجستیک است. با توجه به اینکه پارامتر مقیاس برآورد شده‌ی مدل، مقداری کمتر از 1 است، منحنی خطر، غیریکنوا و U شکل معکوس است. با توجه به نتایج، زنان شاغل نسبت به مردان و مردان نیز نسبت به سایر افراد مدت‌زمان کمتری را به خرید اختصاص می‌دهند و این تفاوت از نظر آماری معنی‌دار است (p=0.000). شیوه‌های سفری غیرموتوری در کاهش مدت‌زمان خرید تأثیری مثبت دارند (p<0.05). همچنین متغیرهایی مانند مسافت و جاذبه تجاری مقصد سفر، در افزایش مدت‌زمان انجام فعالیت خرید سهمی به‌سزا دارند (p<0.05).

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Urban Shopping activity duration modeling by Nonparametric- parametric duration models, case of Qazvin city

نویسندگان [English]

  • Amir Reza Mamdoohi 1
  • Seyed Ehsan Seyed Abrishami 1
  • Siamak Hosseini 2
1 Assistant Professor, Department of Civil and Environmental Engineering, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
2 MSc. Student, Department of Civil and Environmental Engineering, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Since models of transport demand have shifted from trip-based to activity-based approaches, prediction of activities and their duration has gained further importance. Activity duration is an important component of activity participation behavior of individuals, and therefore, an important determinant of individual travel behavior. Since duration data is non-negative and often censored, it follows non-normal distributions, hence, linear regression is not a suitable model. Duration models offer vaster suitability for this kind of data and thus have been used for behavioral analysis of individual trips. Since for the past two decades, shopping has been under spotlight as indispensable diurnal activities for human, the current paper has tried to compare the results of several approaches with their different modeling assumptions, by modeling duration shopping activity concurrent with recognition of influential factors on duration variable and proper distributions for such data. case study of this research, is the shopping trips of 2 and 3 home-based trip tours data obtained from inquiry a sample of Qazvin residents comprising personal and household information, the characteristics of transport networks and the features of susceptible sites for doing shopping activity which constitute 99 percent of Qazvin's citizen's daily travels. The analysis and analogy of modeling results indicate estimation of parametric approach with regard to goodness of fit, is better than other approaches and suitable distributions has used for shopping activity duration data is log-logistic distribution. Considering that scale parameter estimated of model is lower than one, the hazard curve is non-monotonic and an inverted U-shape. Worker's female than male and male than other, has associated lower duration to shop with significant difference (p=0.005). Non- motoric travel modes has positive influence to reduction of shopping duration (p<0.05). In addition, covariates such as distance and commercial destination travel attraction, are significant portion to increase of shopping activity duration (p<0.05).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Activity-based approach
  • Duration model
  • hazard
  • Shopping activity
  • Distribution of duration

مراجع

- رصافی، ا. ع.، لطیفی، ل. (1390) "تحلیل تقاضای سفر شهری به روش فعالیت-مبنا: نمونه موردی منطقه سه شهرداری تهران"، فصل‌نامه مهندسی حمل‌ونقل، سال سوم، شماره دوم. ص. 101-115.
- ذاکری، ج .ع.، شهریاری، ش.، عسگری، ح. (1389) "توسعه مدل احتمالاتی زوال بر مبنای توزیع ویبال برای سایش ریل با مطالعه موردی راه آهن محور لرستان"، فصل‌نامه مهندسی حمل‌ونقل، سال دوم، شماره اول. ص. 27-39.
-Berg, P.V. D, Arentze, T. and Timmermans, H. (2012) "A latent class accelerated hazard model of social activity duration", Transportation Research Part A, 36, pp. 12-21.
-Bhat, C. R. (2000) "Duration modeling, handbook of transport modelling”, (D. A. Hensher and K. J. Button, ed.), Elsevier Science, pp.91-111.
-Bhat, C. R., Frusti, T., Zhao, H., Schonfelder, S. and Axhausen, K.W. (2004) "Inter-shopping duration: An analysis using multiweek Data", Transportation Research Part B , Vol. 38, No. 1, pp. 39-60.
-Cox, D. (1972) "Regression models and life tables", Journal of the Royal Statistical Society Series, B34, pp. 187-202.
-Ettema, D., Borgers, A. and Timmermans, H. (1995) "A competing risk-hazard model of activity choice, timing, sequencing, and duration", Transport. Res. Rec. 1493, pp.101-109.
-Ferdous, N., Bhat, C. R., Vana, L., Schmitt,  D., Bowman, J. L., Bradley, M., Pendyala, R.M., Anderson, R. and Giaimo, G. (2012) "A comparison of the four-step versus tour-based models in the context of predicting travel behavior before and after transportation system changes". Paper presented at the 92th Annual Meeting of the Transportation Research Board, Washington, D.C.
-Hausman, J. A. and Woutersen, T. (2014) "Estimating a semi-parametric duration model without specifying heterogeneity", Journal of econometrics, 178, pp. 114-131.
-Jeffrey, P.Kh., Konstadinos, G. G. (2002) "Nonparametric of identification of daily activity durations using kernel density estimators", Transportation Research Part B, Vol. 36, pp. 59-82.
-Joly, I. (2006) "Stability or regularity of the daily travel time in LYON? Application of a duration model", International Journal of Transport Economics.
-Kaplan, E. and Meier, P. (1958) "Non-parametric estimation from incomplete observations". Journal of the American Statistical Association, Vol. 53, pp.457-481.
-Karimi, B., Rashidi, T. H. and Mohammadian, K. (2012) "A log-normal accelerated failure time (AFT) model for inter-shopping duration of maintenance shopping activities of non-routine elderly shoppers", 91st Annual Meeting of the Transportation Research Board, Washington, D.C.
-Karimi, B., Pourabdollahi, Z. and Mohammadian, K. (2013) "The random subspace proportional hazard (RSPH) model for inter-shopping duration", 92nd Annual Meeting of the Transportation Research Board, Washington, D.C.
-Kim, B. and Park, K. (1997) "Studying patterns of consumer’s grocery shopping trip", Journal of Retailing, Vol. 73, No. 4, pp. 501-517.
-Kitamura, R., Fujii, S. and Pas, E. (1997) "Time-use data, analysis and modelling: toward the next generation of transportation planning methodologies", Transport Policy, 4, pp.225-235.
-Li, H., Lee, Y. C., Zhou, Y. C. and Sun, J. (2011) "The random subspace binary logit (RSBL) model for bankruptcy prediction", Knowledge-Based Systems, Vol. 24, pp. 1380–1388. 
-Mannering, F., Murakami, E. and Kim, S.G. (1994) "Temporal stability of traveler’s’ activity choice and home-stay duration: some empirical evidence". Transportation, 21, 371-392.
-Meyer, B.D., (1990) "Unemployment insurance and unemployment spells", Econometrica, Vol. 58, pp.775-782.
-Mohammadian, A. B. and Doherty, S. T. (2004) "A hazard model for the duration of time between planning and execution of an activity", Paper presented at the Conference on Progress in Activity-Based Analysis, Maastricht, The Netherlands.
-Nijland, L., Arentze, T.A. and Timmermans, H. J. P. (2012) "Incorporating planned activities and events in a dynamic multi- day activity agenda generator", Transportation, 39,pp.791- 896.
-Malayath, M. and Verma, A. (2013) "Activity based travel demand models as a tool for evaluating sustainable transportation policies", Research in Transportation Economics, In Press.
-Purvis, C. L. (1994) "Changes in regional travel characteristics and travel time expenditures in the San Francisco Bay area: 1960-1990", Transportation Research Record, No. 1466, pp.99-109.
-Schwanen, T. (2004) "The determinants of shopping duration on workdays in The Netherlands". Journal of Transport Geography, Vol.12, pp. 35–48.
-Sivakumar A. and Pinjari A. (2012) “Recent advances in activity and travel pattern modelling”, Transportation, Vol.39, pp.749- 754.
-Washington, S. P. Karlaftis, M. G. and Mannering, F. L. (2011) "Statistical and econometric methods for transportation data analysis”, 2nd ed. Chapman and Hall/CRC, BocaRaton, FL.
-Zhaoming, C. H. U., Chen, H. and Cheng, L. (2012) "A review of activity based travel demand modeling". ASCE, pp.48- 59.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 22 آذر 1393
  • تاریخ بازنگری: 02 اسفند 1393
  • تاریخ پذیرش: 05 اسفند 1393

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار