ارزیابی مسیرهای حمل مواد خطرناک مبتنی بر ریسک-مطالعه موردی مسیرهای تهران-مازندرا

صفارزاده, محمود; سیدابریشمی, سید احسان; حسن پور, سجاد

ارزیابی مسیرهای حمل مواد خطرناک مبتنی بر ریسک-مطالعه موردی مسیرهای تهران-مازندرا

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

¹ استاد، دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه تربیت مدرس

² استادیار، دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه تربیت مدرس

³ دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

پیامدهای فاجعه آمیز حوادث مربوط به حمل مواد خطرناک با توجه به رشد روزافزون حمل و نقل این مواد به منظور تأمین نیاز صنایع مختلف، مطالعه در زمینه حمل مواد خطرناک و بکارگیری راهکارهای مناسب برای کاهش تلفات را ضروری میکند. ریسک حمل و نقل مواد خطرناک، یک معیار از میزان احتمال وقوع حوادث ناخواسته و میزان وخیم بودن پیامدهای وقوع آن است. هدف این پژوهش، ارزیابی مسیرهای حمل مواد خطرناک بر اساس ریسک آنها است. برای رسیدن به این هدف، پس از قطعه بندی مسیر مورد مطالعه، ریسک در قطعات مختلف محاسبه می شود. محاسبه ریسک قطعات شامل کمی سازی دو مولفه احتمال وقوع و پیامدهای وقوع در قطعات است. این کمی سازی با استفاده از مقایسات زوجی در قطعات مختلف صورت میگیرد. با استفاده از رو یکرد پیشنهادی می توان پیامدهای حمل موادخطرناک را با توجه به نوع مواد مختلف در طول یک مسیر بررسی کرد. قطعه بحرانی مسیر از لحاظ ریسک در حمل ماده مورد نظر نیز می تواند معرفی شود. رویکرد پیشنهادی این پژوهش در محورهای هراز و فیروزکوه به عنوان مطالعه موردی اعمال شد و قطعات بحرانی تعیین گردید. با محاسبه ریسک کلی و واحدسازی شده برای محور هراز و فیروزکوه، سطح خطرپذیری این دو محور برای حمل مواد خطرناک با توجه به نتایج ارزیابی شد.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.20086598.1394.7.1.6.8

عنوان مقاله [English]

Route Evaluation for Hazardous Material Based on Risk Analysis: Case Study of Tehran-Mazandaran Roads

نویسندگان [English]

Mahmoud Saffarzadeh ¹
Seyed Ehsan Seyedabrishami ²
Sajad Hasanpour ³

چکیده [English]

Catastrophic consequences of accidents related to the hazardous materials transportation and significant growth in the use of these materials to meet the industry needs, show the necessity of studying in this field. In the context of hazmat transportation, risk is a measure of the probability and severity of harm to an exposed receptor. The purpose of this study is to provide an approach for route evaluation of hazmat based on risk analysis. To reach this goal, after route segmentation, the risk is calculated in different segments. The calculation includes quantification of two main components of risk which are probability of occurrence (frequency) and consequences of occurrence for the events related to hazmat. As an output for the approach, the critical segments of a road according to the risk of hazmat transportation can be determined. The suggested approach was applied in Haraz and Firouzkooh roads as case study.Calculating risk for segments, critical segments were determined for the roads. The total risk of the roads was also calculated and the results were used to evaluate the danger level of the roads.

کلیدواژه‌ها [English]

hazardous materials
risk
route evaluation
fault tree
event tree

مراجع

- خدادادیان، م. (5831) "مسیریابی حمل مواد خطرناک به منظور کاهش ریسک در شبکه جاده ای »، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشکده عمران.

-Ayyub, B. M. (2003) “Risk analysis in engineering and economics”, CRC PRESS, pp. 125-144

-Batta, R., Chiu, S. (1988) “Optimal obnoxious paths on a network: Transportation of hazardous material.” Operation Research, vol. 36 no. 1, pp. 84-92.

-CANUTEC (2004) “Emergency response guidebook”, Canada: Cauntec.

-Chakrabarti, U. K. and Parikh, J. K. (2011) “Route evaluation for hazmat transportation based on total risk e A case of Indian State Highways” Journal of Loss Prevention in the Process Industries, Vol. 24, Issue 5, pp. 524-530

-Erkut, E. (2007) “Hazardous material transportation, handbook in OR & MS”, Elsevier. 14, pp. 539- 621.

-Haimes, Y. Y. (2009) “Risk modeling, assessment, and management”, Wiley Series in Systems Engineering and Management, Edition: 3

-Hauer, E. (2002) “Observational before and after studies in road safety”, San Diego-San Francisco- Singapore-Sydney-Tokyo, Elsevier Science.

-Hong E.-S., Lee I.-M., Shin H.-S., Nam S.-W. and Kong J.-S. (2009) “Quantitative risk evaluation based on event tree analysis technique: application to the design of shield TBM”, Tunneling and Underground Space Technology 24, pp. 269-277.

-Jiang, Ming-wei Ying, Ming (2014) “Study on route selection for hazardous chemicals”, Transportation Original Research Article Procedia Engineering, Volume 71, pp.130-138.

-Kara, B. Y., Erkut, E. and Verter, V. (2003) “Accurate calculation of hazardous materials transport risk” Operation Research Letters, Vol. 31, Number 4, July 2003, pp. 285-292(8)

-Khan, R. Sadiq, M. and Haddara, M. (2004) “Riskbased inspection and maintenance (RBIM): multi-attribute decision-making with aggregative risk analysis”, Process Safety and Environmental Protection, Vol. 82, Issue 6, November, pp. 398-411.

-Marhavilas P.K. and Koulouriotis D. E. (2008) “A risk estimation methodological framework using quantitative assessment techniques and real accidents’ data: application in an aluminum extrusion industry”, Journal of Loss Prevention in the Process Industries, vol. 21, pp. 596-603.

-Nicolet-Monnier, M. (1996) “Quantative risk assessment of hazardous materials transport systems: rail, road, pipelines, and ship”, Springer.

-Reniers, G. L. L., Dullaert W., Ale B. and Soudan, K. (2005) “Developing an external domino prevention framework: Hazwim”, Journal of Loss Prevention in the Process Industries, vol. 18, pp. 127-138.

-Re Velle, C., Cohon, J. and Shobrays, D. (1991) “Simultaneous siting and routing in the disposal of hazardous waste”, Transportation Science, vol. 25, pp. 138–145.

-Saat, Mohd Rapik, Werth, Charles J., Schaeffer, David, Yoon, Hongkyu and Barkan , Christopher P.L. (2014) “Environmental risk analysis of hazardous material rail transportation”, Journal of Hazardous Materials, Volume 264, pp. 560-569

-Saaty, T. L. (2008) “Decision making with the analytic hierarchy process”, International Journal of Services Sciences (IJSSCI), Vol. 1, No. 1, pp. 83-98.

-Zhang, J. J., Hodgson, J. and Erkut, E. (2000) “Using GIS to assess the risk of hazardous material transport in network”, European Journal of Operation Research, vol. 121, pp. 316-329.