2024-03-28T22:39:34Z
https://jte.sinaweb.net/?_action=export&rf=summon&issue=590
فصلنامه مهندسی حمل و نقل
فصلنامه مهندسی حمل و نقل
2008-6598
2008-6598
1392
4
3
الویتبندی روشهای حمل و نقل عمومی در شهر تهران به منظور اصلاح نظام تخصیص بودجه
گسترش شهر نشینی، حمل و نقل عمومی را در کانون توجه مدیران شهری قرار داده است. شناسایی روشهای مختلف حمل و نقل عمومی و توسعه آنها، متناسب با نیازهای زندگی شهری یکی از ضروریات جدید مدیریت شهری است. هدف از این مقاله اولویتبندی گزینه های مختلف حمل و نقل عمومی در شهر تهران و بازنگری در مدیریت تخصیص بودجه حمل و نقل عمومی، بر اساس این الویتها است. به منظور انجام این مطالعه، از روش تحلیل سلسله مراتبی گروهی (GAHP) استفاده شده است. در همین رابطه ابتدا معیارهای موثر در اولویتبندی گزینه های حمل و نقل عمومی در شهر تهران شناسایی شده، سپس با بررسی ادبیات موضوع و نظرسنجی از گروههای مختلف خبرگان در معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران، معیارهای اولیه بازنگری و اصلاح شده است .در ادامه، با استفاده از معیارهای ارزیابی و بکارگیری تحلیل سلسله مراتبی گروهی، گزینه های حمل و نقل عمومی در شهر تهران الویتبندی و نتایج حاصله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در این مطالعه با وزندهی به معیارهای مؤثر و انجام مقایسه های زوجی با استفاده از نظرات کارشناسان و خبرگان، گزینههای مختلف حمل و نقل عمومی در شهر تهران اولویتبندی شده اند. در ادامه نتایج الویتبندی، با میزان بودجه تخصیصیافته به هر یک از گزینه های حمل و نقل عمومی در 10 سال گذشته، مطابقت داده شده و توصیههایی به منظور اصلاح نظام تخصیص بودجه، متناسب با الویت گزینه های حمل و نقل عمومی ارایه شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که گزینه مترو دارای بالا ترین اولویت در بین گزینه های مورد بررسی است و BRT، اتوبوس، ون و تاکسی در رده های بعدی قرار می گیرند. نتایج مربوط به تحلیل حساسیت نیز نشان می دهد که تغییر در وزن 11 مورد از معیارها می تواند موجب تغییر در اولویتبندی گزینهها شود. همچنین حساسیت نتایج به معیار "هدف از سفر" بیش از سایر معیارهاست. بر اساس نتایج به دست آمده و وزن تعیین شده برای هر گزینه ، توصیه شده است بودجه حمل و نقل عمومی متناسب با الویت و وزن گزینه ها تعیین شده و تخصیص یابد.
حمل و نقل عمومی
الویت بندی
معیار
AHP
2013
03
21
197
208
https://jte.sinaweb.net/article_3808_44368112729eb3b9a53bcd6320968f93.pdf
فصلنامه مهندسی حمل و نقل
فصلنامه مهندسی حمل و نقل
2008-6598
2008-6598
1392
4
3
توسعه مدل ریاضی مسأله مسیریابی حملونقل مواد سوختی تحت شرایط فازی - مطالعه موردی
جابجایی مواد خطرناک همواره با نگرانیهایی در خصوص آسیبهای احتمالی وارده به انسانها و محیط زیست صورت میگیرد. از این رو کاهش ریسک نیز باید همراه با هزینه حمل به عنوان معیاری مهم در تمام مراحل انتقال مواد در نظر گرفته میشود. در این مقاله، مدل ریاضی دو معیاره با رویکرد مد نظر قرار دادن ریسک و هزینه برای جابجایی مواد خطرناک ارایه میشود. هدف، تعیین بهترین مسیر برای انتقال مواد سوختی از انبار توزیع آنها تا هر یک از نقاط تقاضا، بر اساس دو معیار ریسک و هزینه است. ریسک حملونقل بر اساس سه نوع ریسک شامل ریسک تصادف، ریسک جمعیتی و ریسک زیست محیطی تعریف و مقادیر هر یک از ریسکها به صورت فازی کلامی با نظرات خبرگان و از طریق تکمیل پرسشنامههای مربوط ارایه میشود. متغیرهای فازی برای استفاده در الگوریتم حل از طریق تعریف عدد فازی مثلثی به صورت اعداد کمّی بیان میشود. به منظور بررسی و اعتبارسنجی مدل، استان مازندران و شبکه مسیرهای استان با 62 گره و 81 کمان دارای ویژگی رفت و برگشت به عنوان محدوده مطالعه انتخاب شد. برای حل مسأله با توجه به ماهیت دو معیاره بودن آن، مقادیر متفاوت ریسک و هزینه برای تعیین بهترین مسیر مورد استفاده قرار گرفته و بهترین مسیرها از انبار توزیع تا هر یک از نقاط تقاضا بر اساس ضریب ارجحیت تصمیم گیرنده بین هزینه و ریسک تعیین میشود.
مسیریابی
حملونقل مواد خطرناک
تجزیه و تحلیل ریسک
تصمیمگیری چند معیاره
شرایط فازی
2013
03
21
209
220
https://jte.sinaweb.net/article_3809_5e41b53f38083004b6df99a65b3bb93c.pdf
فصلنامه مهندسی حمل و نقل
فصلنامه مهندسی حمل و نقل
2008-6598
2008-6598
1392
4
3
ارایه مدل پیش بینی عمر خستگی آسفالت متخلخل پلیمری با رویکرد پدیده شناختی تجربی
ترکهای پوست سوسماری یا ترکهای خستگی از مهمترین خرابیهای موجود در لایه رویه روسازیها، از جمله روسازی متخلخل هستند. در این راستا، ارایه مدل پیشبینی عمر خستگی آسفالت متخلخل میتواند کمک شایانی به افزایش کیفیّت راهها به ویژه از طریق زمانبندی صحیح عملیات ترمیم و نگهداری کند. در این پژوهش سعی شده است مدلی آماری بر مبنای نتایج حاصل از ساخت نمونههای آزمایشگاهی ارایه شود. نمونهها به صورت تیرهایی از جنس آسفالت متخلخل با درصد فضای خالی حدود 18% ساخته شدند. پس از آمادهسازی، نمونهها در دستگاه تست خستگی چهارنقطهای، آزمایش شده و منحنی سختی بر حسب تعداد سیکل بارگذاری به دست آمدند. به دلیل اینکه آزمایش به روش کرنش ثابت انجام شد، رسیدن به 50% سختی اوّلیّه، معیار خرابی در نظر گرفته شد. با توجّه به آزمایشهای صورتگرفته و با استفاده از رگرسیون خطّی لگاریتمیِ نتایج، مدل پیشبینی عمر خستگی آسفالت متخلخل با استفاده از قیر اصلاح شده با پلیمر SBS با رویکرد پدیدهشناختی تجربی ارایه شد. ضرایب همبستگی قابل قبول نتیجه شده از رگرسیون، حکایت از دقّت مناسب مدل پیشنهادی دارد.
آسفالت متخلخل
قیر اصلاح شده با پلیمر SBS
آزمایش خمشی 4 نقطه ای
عمر خستگی
مدل پیش بینی پدیده شناختی تجربی
2013
03
21
221
231
https://jte.sinaweb.net/article_3810_d4f7b94dc740acf9a48bad7d4894d6fd.pdf
فصلنامه مهندسی حمل و نقل
فصلنامه مهندسی حمل و نقل
2008-6598
2008-6598
1392
4
3
رویکردی نو در بررسی پیش بینی پذیری ترافیک شهری مبتنی بر تئوری آشوب و پیش بینی جریان ترافیک شهر مشهد مبتنی بر سیستم فازی- عصبی تطبیقی چندگانه
پیش بینی کوتاه مدت پارامترهای ترافیکی مانند جریان ترافیک، سرعت و ازدحام، دارای اهمیت بسیاری در پژوهشهای حوزه سیستمهای حمل ونقل هوشمند مدرن است. در این مقاله، ابتدا با بکارگیری تئوری آشوب به بررسی پیشبینی پذیری جریان ترافیک شهری پرداخته شده و غیرتصادفی بودن سری زمانی حجم ترافیک مورد بررسی قرار گرفته است. سپس، در حوزه پیشبینی، با توجه به این نکته که یکی از مهمترین مشکلات در هنگام پیشبینی وضعیت آینده ترافیک، ناقص بودن دادهها به علل مختلف است، الگوریتم ارایه شده در این مقاله با بکارگیری روشهای پیش پردازش، سعی بر کاهش تأثیر دادههای معیوب دارد. همچنین در فاز پیشپردازش، دستهبندیهای مناسب با درنظرگرفتن تاثیرات پارامترهای اجتماعی بر جریان ترافیک، صورت گرفته است. در بخش بعد و به منظور پیشبینی جریان ترافیک، با توجه به ویژگیهای تطبیقپذیری، الگوریتمهای خودیادگیر شبکههای عصبی و نیز یادگیری قوانین فازی که در ساختار ANFIS ترکیب شده است، از این مدل برای پیشبینی کوتاهمدت حجم ترافیک استفاده شده است. مدل مطرح شده در این مقاله، برای پیشبینی جریان ترافیک موجود در بلوار فرامرزعباسی در شهر مشهد در کشور ایران مورد استفاده قرار گرفته است. مقایسه نتایج مقادیر پیش بینی شده جریان ترافیک با مقادیر اندازه گیری شده در واقعیت، نتایج نشان می دهد که مدل مطرح شده به طور رضایت بخشی جریان ترافیک را پیشبینی می کند.
پیش بینی کوتاه مدت
سری زمانی
نمای لیاپانوف
سیستم استنتاج فازی
2013
03
21
233
246
https://jte.sinaweb.net/article_3811_1803df106c4b61effd8edf7a730b5634.pdf
فصلنامه مهندسی حمل و نقل
فصلنامه مهندسی حمل و نقل
2008-6598
2008-6598
1392
4
3
تعیین الگوی ممیزی زیست محیطی راههای کشور
هدف از انجام این پروژه اجرای آزمایشی برنامه ممیزی زیستمحیطی راههای منتخب کشور بوده است. در این راستا پس از بازدیدهای میدانی و مطالعات صحرایی و بررسی و طبقهبندی راهها، اقدام به پایش و سنجش اثرات زیستمحیطی ناشی از بهرهبرداری از راهها شده است. در نهایت با واسنجی چک لیستهای موجود، قابلیت اجرایی برنامه ممیزی مورد ارزیابی قرار گرفته است. به این منظور چهار محور انتخاب و پارامترهای مختلف شامل آلایندههای آب، خاک، هوا و صوت با رفت و آمد متناظر مربوطه در دو مقطع زمانی جداگانه مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفت. بر اساس آزمایشهای انجام پذیرفته، اکثر پارامترهای مورد سنجش به استثنای تعدادی از پارامترهای خاک و هوا زیر حد استاندارد قرار داشتهاند. اگر چه ارتباط منطقی و علمی بین منشا آلودگی و مقادیر سنجشها وجود نداشته، اما وجود برخی آلایندههای مشترک در محورهای مورد مطالعه از جمله وانادیوم در خاک باید مورد توجه بیشتری قرار گیرد. به طور کلی بر اساس مطالعات انجام شده در محورهای منتخب، کلیات دستور العمل تهیه شده برای ممیزی مورد تائید بوده، اما در مواردی باید مورد اصلاح قرار گیرد که مهم ترین آن اصلاح معیار حد ممیزی تفصیلی از 95 به 150 است. در خصوص ممیزی بخش بیولوژیکی نیز به دلیل نبودن وجود بستر آماری و اطلاعاتی متناظر برای مقایسه، اظهار نظر قطعی امکانپذیر نبوده است. در خصوص ممیزی آلایندههای منابع آب و خاک در محیط فیزیکی میتوان گفت که پهنای باند پیش بینی شده بیش از حد مورد نیاز بوده، بنابراین با توجه به عملیات میدانی و نتایج سنجشها پهنای این باند برای بزرگراهها و آزاد راهها به 300 و برای راههای اصلی به 150 متر کاهش یافت. به طور کلی بر اساس مطالعات انجام شده، اجرای ممیزی برای کلیه محورهای کشور امری لازم است، امابومی سازی آن با توجه به حساسیتها و مشکلات زیستمحیطی منطقهای، باید مورد نظر قرار گیرد.
ممیزی زیست محیطی
راه
آلاینده
آلودگی خاک
آلودگی آب
آلودگی هوا
آلودگی صوتی
2013
03
21
247
262
https://jte.sinaweb.net/article_3812_96ece2170a649dd3e5b83a5377c64aa7.pdf
فصلنامه مهندسی حمل و نقل
فصلنامه مهندسی حمل و نقل
2008-6598
2008-6598
1392
4
3
برآورد ظرفیت راه در زمان وقوع بحران با استفاده از شبیهسازی گلوگاه ترافیک
بخش عمدهای از خسارات ناشی از بحرانهایی مانند زلزله، در اثر آسیب دیدن سیستم حملونقل است. پس از وقوع بحران، ظرفیت، بهعنوان یکی از شاخصترین ویژگیهای راه ممکن است کاهش یابد. هدف این مطالعه بررسی و برآورد میزان تأثیر پذیری ظرفیت راه در اثر شدت خسارتهای مختلف وارد به بدنه راه (باندها و شانه راه) و ابنیه فنی (پل و تونل) در نتیجه وقوع بحران است. رویکرد مطالعهحاضر، شبیهسازی شرایط پس از بحران با استفاده از مفهوم گلوگاه است. فرض میشود پس از وقوع بحران، خرابی راه همانند گلوگاه عمل کرده و باعث کاهش ظرفیت شود. با توجه به ماهیت احتمالی بحران و عدم قطعیت در نوع، محل و شدت خسارات ناشی از آن، یک روش منطقی برای شبیهسازی شرایط بحران، سناریوسازی است. در این مطالعه فرض میشود در هر سناریو بخشی از عرض راه بسته شده است. برای هر یک از سناریوها حجم عبوری از گلوگاه با استفاده از انجام پنج آزمایش شبیهسازی و میانگین گرفتن از حجم عبوری از مقطع گلوگاه در این آزمایشها محاسبه میشود. ظرفیت راه پس از وقوع بحران بهصورت تابعی از ظرفیت پایه، خصوصیات باند، شانه و ابنیه فنی در نظر گرفته شده است. ضریب ظرفیت باقیمانده راه پس از بحران برابر با نسبت حجم عبوری از گلوگاه به ظرفیت پایه راه در شرایط عادی خواهد بود. نتایج نشان میدهد رفتار کاهش ظرفیت آزادراه و بزرگراه به ازای میزان خرابیهای مختلف (درصدی از عرض راه) بهصورت پلکانی بوده و با افزایش تعداد خط در یک جهت، از میزان افت در پلّهها کاسته میشود. همچنین میزان کاهش ظرفیت در راههای دارای تعداد خطوط کمتر، دیرتر اتفاق افتاده و میزان افت در آنها شدیدتر است.
ظرفیت
بحران
گلوگاه
شبیهسازی
باند
شانه
2013
03
21
263
273
https://jte.sinaweb.net/article_3813_28283d359547d67ab88316e4221eacfd.pdf
فصلنامه مهندسی حمل و نقل
فصلنامه مهندسی حمل و نقل
2008-6598
2008-6598
1392
4
3
تعیین ارزش زمانی کاربران شبکه راه در معابر قیمت گذاری شده شهری
در اقتصاد حمل و نقل برای محاسبه فواید ناشی از کاهش زمان سفر استفادهکنندگان نیاز به تعیین ارزش زمانی آنهاست که این مقدار به صورت نرخ حاشیهای جایگزینی زمان سفر به ازای پول در تابع عملکرد یک راننده تعریف میشود. در مدلهای سنتی ارزش زمانی، به نرخ دستمزد افراد توجه شده و به سایر پارامترهای مرتبط با زمان، شخص و سفر کمتر توجه گردیده است. بنابراین در مدل پیشنهادی برای محاسبه ارزش زمانی از یک رویکرد تحلیلی استفاده شد که برخلاف مدلهای سنتی فرض ثابت بودن مطلوبیت حاشیهای پارامترها در آن درنظر گرفته نمیشود. در این مدل با رویکرد بیشینهسازی تابع مطلوبیت کاربران و با درنظر گرفتن قیود زمانی و مالی نسبت به حل یک مدل برنامهریزی اقدام شد. سپس با استفاده از ضرایب لاگرانژ محدودیتهای تعریف شده برای تابع هدف، شرایط مرتبه اول تعیین شد. در ادامه از نظریه سیمون و بلوم جهت بسط تیلور پارامترها حول نقطه میانگینشان استفاده شد. در نهایت با مشتقگیری نسبت به زمان سفر و هزینه برنامه سفر، مقدار ارزش زمانی بر اساس پارامترهای تعریف شده محاسبه گردید. برای جمعآوری اطلاعات جهت پرداخت مدل از روش رجحان بیانشده در محدوده زوج و فرد شهر تهران استفاده شد. در حدود 650 پرسشنامه شامل سناریوهای قیمتگذاری و سایر مشخصات موردنظر کاربران جمعآوری و از اطلاعات آنها برای پرداخت مدل محاسبه ارزش زمانی با استفاده از یک مدل لوجیت دوتایی اقدام شد که نشان میداد استفادهکنندگان در تقابل با شرایط مالی و زمانی هر گزینه، با چه احتمالی نسبت به انتخاب خودروی شخصی اقدام میکنند. در نهایت، مقدار ارزش زمانی افراد برابر با 43760 ریال برآورد و همچنین مشخص شد که در صورت وضع مقدار ارزش زمانی به عنوان عوارض ورود به محدوده در شرایط کنونی ، حدود 40 درصد از استفادهکنندگان وسیله شخصی را برای رفت و آمد انتخاب می کنند.
ارزش زمانی استفاده¬کنندگان
قیمت¬گذاری تراکم
روش رجحان بیان شده
2013
03
21
275
292
https://jte.sinaweb.net/article_3814_35c7b1546e375c2538553482079845a7.pdf
فصلنامه مهندسی حمل و نقل
فصلنامه مهندسی حمل و نقل
2008-6598
2008-6598
1392
4
3
شناسایی نقش اجزای مختلف راههای دو خطه دو طرفه بین شهری در ایمنی با استفاده از یک رویکرد ناهمفزون
یکی از مشکلات دست اندرکاران و متولیان ایمنی راههای برون شهری، ارتقای سطح ایمنی جادهها در شرایط فقدان اطلاعات و یا دقیق نبودن آمار تصادفات جاده ای است. این مساله بویژه در تعیین اولویت تخصیص بودجه ارتقای سطح ایمنی به نقاط مختلف یک جاده یا شبکه جاده ای به چشم میخورد. هر چند در برخی مطالعات، میزان خطرآفرینی نسبی برخی معیارهای ایمنی از دیدگاه کلان مورد بررسی قرار گرفته است، لزوم یک نگرش ناهمفزون برای شناسایی نقش تمامی اجزای راه به چشم میخورد تا بتوان میزان خطرآفرینی نقاط مختلف جاده را در شرایط فقدان آمار تصادفات نیز محاسبه کرد. در این مقاله با استفاده از یک رویکرد ناهمفزون نقش 47 عامل از اجزای راه دو خطه دو طرفه بین شهری در میزان خطرآفرینی آن به دست آمده است. به این منظور با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در تحلیل میزان خطرآفرینی هر یک از محدودههای جاده، نقش هر یک از این اجزا و عوامل تشکیل دهنده آنها در احتمال بروز حادثه برای وسایل نقلیه محاسبه شده است. تحلیل پرسشنامه هایی که توسط متخصصین ایمنی جاده ای تکمیل شده، نشان میدهد که محدودههای شامل کاربریهای حاشیه راه و پارکینگهای بین راهی، پلها، دسترسیها و تقاطعات، تونلها، قوسها و محدوده مسیر مستقیم، به ترتیب بیشترین نقش در بروز تصادفات جاده ای را برعهده دارند. این مطالعه نشان میدهد که از بین عوامل مورد بررسی، 12 عامل مهم تر، در بروز حوادث جاده ای در مجموع 50 درصد از احتمال بروز حادثه را تشکیل میدهند.
ایمنی
راه دوخطه دو طرفه
اجزای جاده
فرآیند تحلیل سلسله مراتبی
خطر
2013
03
21
293
303
https://jte.sinaweb.net/article_3815_f3358e2c663f62a02d6d113604171e22.pdf